Digital tekst

Vegen blir til medan ein går. Ja, det vil eg hevde i samband med dette studiet. No har me repetert og ikkje minst lært betydinga av skjermtekst, digitale tekstar og samansette tekstar. Spennande og interessant. 1.august i år vart det fastsett ein forskrift til opplæringslova. Den slår blant anna fast tydlegare krav til undervegsvurdering i tillegg til sluttvurderinga. Dessutan er det tydelege krav til eleven si medverknad i vurderingsarbeidet. Skal skulen kunne i møtekome dette kravet, trur eg at det me har lært i haust om digitale mapper med respons (gjerne prosessorientert skriving) og portefølje er ein god start på vegen. Opne mapper kor ein kan respondere og lære av kvarandre sine tekstar er spennande. No kan det heilt sikkert diskuterast opp og i mente med personvern til den enkelte eleven. Dette er ein uansett ein ny og kontroversiell måte å lære på min skule. Eg ser fleire og fleire ”mappeguruar” påpeikar det viktige/læringsseffekten med å ha mappene tilgjengeleg for andre. Med digitale hjelpemidlar er absolutt mogelegheitene tilstades.

Rekneark

Eg har lite erfaringar ved bruk av rekneark i skulen. Difor var denne leksjonen heilt perfekt for meg. Rett nok har eg brukt det litt sporadisk, ja, nesten berre gjere det for å gjere det. Altså utan å ha eit mål i seg sjølv. No vil eg påstå at eg har i alle fall tatt kompetansesteget mitt opp eit hakk. Det er jo akkurat difor eg går på dette studiet; auke den digitale kompetansen min. I skulen er tilpassa undervisning eit sentralt mål. Eg må seie at desse leksjonane om Excel har imponert meg på det viset at ein får lov til å jobbe på det stadiet ein er komen på. Men òg moglegheiter for utvikling. For mitt vedkomande hadde eg ikkje moglegheiter tll å setje meg inn i det mest avanserte. Likevel har eg lagra Excel-linkar på maskina mi. Her skal det brukast meir tid. Moglegheitene er enorme. Eg trur som leksjonen tek opp at skal Excel-bruken i klasseromma bli vellykka må den grunnleggjande kompetansen til læraren vere på plass.

Hensyn

Ikkje kjekt å vere på etterskot. Eg hadde misforstått litt om synleggjering av enkelte delemner i bloggen. Uansett, eg ser at skulen vår ikkje har nokre klare retningslinjer når det gjeld publisering av bilete til dømes på nettet. Vel, dette blir sikkert meir aktuelt når ein får Fronter oppe og går i alle klassane og ikkje minst hos alle lærarane. Eg har i lang tid høyrt om ulik praktisering på ulike skular (aviser/media). Når ulik praktisering verserer blir ein stadig meir usikker. Eg las difor med stor iver leksjonen om hensyn. Eit eigentleg tungt lesestoff . Men, reglane er klare:
Til dømes klassebilete på nettet er dei føresette som har det endelege ordet (om ein under 15 år). Eg trur nok, som Høiland og Wølner skriv;
”Noen ganger skjer brudd med overlegg, andre ganger kan det skyldes
uvitenhet. Som lærere har vi en plikt til å sette oss inn i reglene og formidle
disse videre til elevene.” (Høiland og Wølner, 2007 s.57). Her har me ein veg å gå, særleg når no digital kompetanse skal integrerast i alle fag.
Når det gjeld opphavsrett til dei ulike bileta ein tar og ikkje minst hentar frå tildømes internett, er reglane klare. Verre blir det, som leksjonen tek opp, når det er ein kombinasjon av ulike medium. Eg tykkjer dette emnet er avansert og vanskeleg. Difor var det godt å få lagra linkar til opphavsklarert musikk frå leksjonen inn på maskina mi.

Lyd i Audacity

No har eg trykt, frustrert meg, knotta, fundert og endeleg fått det til med lydopptak til ei mp3-fil. Ein ser at det nyttar med litt sveitte og tårer og ein solid porsjon tålmodigheit. Dette var ein super leksjon for min del. No er det slutt på gamle kassettspelarar med bandopptakar! I blant anna kompetansemålet i 7.klasse kor ein skal lage radio, skal heretter Audacity nyttast! Det eg likar med programmet er at alle lærarane kan det i bruk. Ja, eg jobbar på ein skule med den gamle sorten av lærarar. Fagleg når eg dei kanskje til knea. Men datakunnskapane og ikkje minst haldningane til databruk deira er så som så. Eg meiner programmet er så enkelt at nokon stor introduksjon og bakgrunnskunnskap trengst ikkje. Rett nok kan ein nytte programmet meir avansert. Då må lærarane, som meg, setje seg ned og bruke tid føre datamaskinen. Knotting gjer meister! Rett nok var Lars Carlsson sin brukarmanual glimarande og god å ha som støtte.
Det som slår meg i det eg jobbar med emnet, er at det kun er fantasien som set grenser for bruken av programmet i ein pedagogisk samanheng. Dette er bra i ei tid kor me skal integrere digital kompetanse i alle fag.

Digital foto

I denne øvingsoppgåva har eg starta med å hente eit fotografibilete frå nettet.

På dette biletet er motivet midtstilt og ved bruk av komplimentærfargane blått og oransje blir motivet ekstra framheva.

Fotografen har i tillegg brukt dybdeskarpheit. Det vil seie at sjølve motivet i framgrunnen fremastår som skarpt, medan bakgrunnen blir bevisst uskarp .


Ulike Verkemiddel for eiga fotografering:
Her har eg brukt eit fugleperspektiv av det norske flagget.







Under har eg brukt eit froskeperspektiv av ei gran.




















Soloppgong Bygstad, Sogn og Fjordane 21.10.09

Her har eg nytta Picasa og beskjært biletet. Eg nyttar treet; stamme og grein som ramme for motivet (soloppgongen). Motivet kjem meir til sin rett enn det opphavelege biletet (under)







Soloppgong i Bygstad, Sogn og Fjordane 21.10.2009

(Opphaveleg bilete)




Tre ulike variantar av det same biletet:

Tre i soloppgong 21.10.09. Bygstad, Sogn og Fjordane
Her er bilete beskjært, ved hjelp av Picasa, i eit kvadratisk format.













Tre i soloppgong i Bygstad 21.10.09. Her er biletet beskjært i Picasa og motivet (treet) er plassert i høve til tredjedelsregelen Ein ser (jamfør med opphaveleg bilete under) at ved å nytte beskjæring i Picasa det blir det meir fokus på hovudmotivet (som i denne samanhengen er treet).



Opphaveleg bilete av tre i soloppgong 21.10.09 Bygstad, Sogn og Fjordane




Eg meiner at tredjedelsregelen er i denne samanhengen best å nytte.Her blir fokuset treet, samstundes som me får med soloppgongen. Dette har nok noko med , som leksjonen "Digital foto" tek opp: Vi som sjåarar opplever det meir spennande der motivet i biletet er plassert i kryssningspunkta til strekane. Vi er såleis meir oppmerksame på desse punkta.

I det opphavelege biletet er det litt mykje "luft" rundt motivet og litt mykje "rot" med på bilete som tildømes kraftlina.
I det kvadratiske biletet tykkjer eg at treet rett nok blir motivet men soloppgongen forsvann litt. Det er også på dette bilete mykje "luft" under treet som tek vekk fokuset på motivet.

Digitale tekstar - plagiat og utfordringar

Eg arbeider til dagen på mellomsteget. Eg har full forståing på at plagiat og juks ved tilgongen til digitale tekstar kan vere eit problem høgare opp i skulegongen. Sjølv har eg opplevd ved eit par høve at elevane kjem på skulen med tekst som er meir eller mindre kopiert frå nettet. Desse tekstane er som regel prega av vaksenspråk eller er bokmålinfisert og dermed enkelt å forstå kva som er gjort.
Eg trur det er viktig allereie på barnesteget å arbeide med haldningar og tillit mellom lærar og elev. Dette er òg noko som innlegga i bloggen til Jon påpeikar. I tillegg må me som lærarar jobbe med den enkelte elev og prøve å oppmuntre og motivere dei til å bli stadig betre skrivarar. Eigarforhold til sin eigen tekst og utvikling er vel kanskje eit nøkkelord i denne samanhengen.
__________________________________________________________________
JonblOGG Tilgjengeleg frå: http://infodesign.no/2007/03/legitimerer-teknisk-plagiatkontroll-en.htm?

Læringsresursar

Det fins ulike lenkjer ute på nettet, både når det gjeld elevarbeid og læringsressursar som nyttar hypertekstualitet, Interaktivitet eller Multimodalitet.

Forfattarane Iversen og Otnes omtalar hypertekstualitet som eit overordna struktureringsprinsipp og at i ein hypertekst kan lesaren sjølv velje kvar han vil gå vidare (Otnes (red.) 2009,s. 132). Interaktivitet blir omtala som eit samspel mellom brukar og noko/ nokon (gjerne pc). Multimodalitet er omtala av dei same forfattarane som ein tekst som krev fleire medium for å formidle bodskapen sin. Dette kan vere tekst i saman med lyd og bilete

Døme på elevarbeid:
Nyplass skule nyttar photostory (tekst og bilete): http://www.pedsenteret.no/skoleeksempler/linkside-skoleeksempler.htm (multimodalitet)

Fremmedspråksenteret viser døme frå 4.klasse (bilete og lyd):
http://skoleledelse.no/sdu/08/presentasjoner/Dahlberg_Pettersen_S4B.pdfhttp://skoleledelse.no/sdu/08/presentasjoner/Dahlberg_Pettersen_S4B.pdf (multimodalitet)

Medan Årstad vgs i Bergen viser eit litt meir ”profesjonelt” arbeid innanfor sjangeren multimodalitet: http://www.medialinjen.net/elevarbeid.html

Når det gjeld læringsressursar nyttar eg sjølv heimesidene til Multi (http://www.gyldendal.no/multi/ ) og Stairs (http://stairs.cappelendamm.no/ ) i undervisninga. Me har på skulen satsa på desse bøkene og difor blir dette ei naturleg oppfølging av pensumet. Begge hovudsidene er bygd opp av hyperlenkjer. Vidare nyttar sidene interaktivitet mellom eleven og nettsida. Ei anna nettside som eg har nytta mykje: http://www.steinalder.no/

Det fins mykje bra av ressursar ute på nettet. Digital ferdigheit skal jo integrerast i alle fag. Difor er og blir dette positivt. Men eg er veldig opptatt av at ein nyttar sunn fornuft oppe i det heile. Ein må nytte data til rett bruk, ikkje bruke data berre for å bruke data. Som lærar må ein heile vegen ha eit mål og meining med undervisninga. Sjølv har eg brukt (med hell!) desse nettsidene som supplement til undervisninga i etterkant av temaet (heile klassa). Ofte kan dette vere motiverande og ikkje minst supplerande for elevane. I tillegg får elevane repetert fagstoffet. Vidare blir sjølvsagt dette med læringsstilar viktig. Elevane lærer som kjent ulikt. I og med at sidene er mykje bygd opp på bilte og lyd blir dette midt i blinken for dei visuelt og auditive sterke elevane. Ein liten bakdel med sidene: Ofte er sidene bygd opp med alternative svar. Dette kan føre til tipping av svar av enkelte elevar. Mi erfaring er altså å bruke data til det det er godt for.

Til slutt må eg nemne Iversen og Otnes sine elevtekstar om hypetekstforteljingar var ei spennande lesing!

_________________________________________________________________

Otnes (2009) Å være digital i alle fag Universitetsforlaget

Datavirus på skulen – Kven har ansvaret for å unngå det?

(Obs! tabbe! Gløymde å gi innlegget etikett!, prøver igjen)
I utgangspunktet har alle elevane og lærarane ansvar for, så langt som mogeleg, å unngå virus på maskinane. Ein må jobbe med haldningar og kunnskap om temaet blant både lærarane og elevane. Vidare må det sjølvsagt vere nokon overordna som er ansvarleg/ passar på at det er oppdaterte antivirusprogram på maskinane. Dette er eigentleg eit greitt utgangspunkt.

Men eit stort problem på skulen, slik eg ser det, er rett og slett er det er ikkje alle elevane som ikkje har det same eigarforholda til maskinane. Dette er maskinar som absolutt får ein annan og mykje tøffare behandling enn den private maskina heime. Vi opplever av og til at enkelte av elevane kan meir enn lærarane. Dette er og blir eit problem i og med at datautviklinga berre går fortare og fortare. Det er ikkje alltid like enkelt å henge med i utviklinga. Er ikkje lærarane kompetente eller årvakne nok, hender det frå tid til annan at nokon ”blæs” bevisst eller ubevisst i datareglane ved skulen (opne e-postar ukritisk, klikke på lenker ein ikkje veit kjem i frå, putte inn minnepennar …. etc) og fører maskinane ut i eit risikoområde. Sjølv om vi i høgste grad er på rett veg innanfor området har vi stadig ein veg å gå!

testinnlegg haust09

Ok, me prøver igjen. Skummelt! Vel, litt prøving og feiling blir det rett nok!

testhaust 09

Ok. Då var bloggen oppretta. Litt skummelt! Vel, prøving og feiling må vel til:)